ჯანსაღი ცხოვრების პორტალი
ხანგრძლივი ზამთრის შემდეგ ადამიანები სარბენი ბილიკებიდან ვარჯიშისთვის ხშირად ინაცვლებენ ღია ცის ქვეშ. თემას ნორვეგიული გამოცემა Sciencenorway აშუქებს. სტატიაში აღნიშნულია, რომ ახალი ბოტასები და გაზაფხულის მზე ქუჩაში გასვლას სულ უფრო ხშირად გვაიძულებს და სახლის ან სპორტდარბაზის სარბენი ბილიკი სულ უფრო მოსაწყენად გვეჩვენება.
თუმცა, რას გვეუბნებიან სპეციალისტები – სად სჯობს ვარჯიში ჩვენი ჯანმრთელობისთვის – დახურულ თუ ღია სივრცეში, სწორ თუ ასფალტის ან ხრეშის ზედაპირზე?
ელიტური სპორტის ნორვეგიული სკოლის დირექტორის ეივინდ სანდბაკის თქმით, განსხვავებები არცთუ ისე დიდია.
„სარბენ ბილიკზე ისეთსავე სამუშაოს ასრულებთ, როგორსაც ქუჩაში. განსხვავება ისაა, რომ ქუჩის ზედაპირი უფრო არაერთგვაროვანია, სარბენ ბილიკზე კი ჰაერის წინააღმდეგობის გადალახვა არ გიწევთ,“ – ამბობს სპეციალისტი, თუმცა იმასაც განმარტავს, რომ სარბენი ბილიკი უფრო მოქნილია და ფეხებზე დატვირთვის კონტროლის შესაძლებლობას იძლევა.
„რაც უფრო მაგარია ზედაპირი, რომელზეც დარბიხართ, და რაც უფრო სწრაფად დარბიხართ, მით მეტია მექანიკური დატვირთვა თქვენს კუნთებზე, მყესებსა და სახსრებზე,“ – განაცხადა სანდბაკმა.
ის მიიჩნევს, რომ ღია ცის ქვეშ სირბილი ზრდის ტრავმის მიღების რისკს, სარბენ ბილიკზე სირბილი კი ამ საფრთხეს ამცირებს. 2020 წელს ჩატარდა სპეციალური კვლევა, რომლის მიზანიც იყო იმის დადგენა, სარბენ ბილიკზე ვარჯიში უფრო სასარგებლოა თუ – ღია სივრცეში.
შედეგებმა აჩვენა, რომ ასპექტების უმრავლესობა მსგავსია, თუმცა მცირე განსხვავებები მაინც არსებობს. კერძოდ, როცა ტრენაჟორზე დარბიხართ, სხეული ზემოთ და ქვემოთ ნაკლებად მოძრაობს, კოჭებზე დატვირთვა მაღალია, მუხლი კი ტერფის იატაკზე შეხებისას მეტად იშლება.
ტერფი უფრო დიდი ხნით ინარჩუნებს კონტაქტს იატაკთან.
კიდევ ერთმა კვლევამ, რომელიც 2015 წელს ჩატარდა, აჩვენა, რომ ადამიანებში, რომლებიც სარბენ ბილიკზე ვარჯიშობენ, ტრავმების რისკი უფრო დაბალია.
სამხრეთ-აღმოსავლეთ ნორვეგიის უნივერსიტეტის სპორტის, ფიზიკური აღზრდისა და აქტიური დასვენების საკითხების შემსწავლელი კათედრის დოცენტის, აივინდ ანდერსენის თქმით, კუნთები და გული თანაბარი დატვირთვით ვარჯიშობს როგორც სარბენ ბილიკზე, ისე ქუჩის პირობებში სირბილისას და ორივე შემთხვევაში ჩვენი ჯანმრთელობა სარგებელს იღებს.
„კუნთები და გული ორივე შემთხვევაში ვარჯიშობს. სირბილი ამცირებს იმ დაავადებების რისკს, რომლებიც ცხოვრების წესს უკავშირდება. ეს ხდება იმის მიუხედავად, ვარჯიში სარბენ ბილიკზე მიმდინარეობს თუ მოხრეშილ გზაზე,“ – ამბობს ანდერსენი.
თუმცა ის მიუთითებს იმ კვლევაზე, რომელიც ადასტურებს, რომ სუფთა ჰაერზე გატარებულ დროს ფსიქიკური ჯანმრთელობისთვის სარგებლობა მოაქვს.
„როგორც ჩანს, არსებობს განსხვავება ტყეში რეგულარულ სირბილსა და ბნელ სარდაფში, სარბენ ბილიკზე სირბილს შორის. ბუნებაში ყოფნა ბედნიერების ჰორმონების გამოყოფას განაპირობებს და კეთილდღეობის განცდას გვანიჭებს“ – აღნიშნავს ანდერსენი.
მისივე თქმით, ბევრი ადამიანი ტრენაჟორზე სირბილს მონოტონურად და დემოტივაციის მიზეზად მიიჩნევს.
„სარბენი ბილიკი მოსახერხებელია მათთვის, ვისაც სურს სხვადასხვა შოუს ყურება, ასევე მოსწონს სიჩქარის რეგულირება. პლუს, ამინდზე ნერვიულობაც არ გვიწევს,“ – ამბობს სპეციალისტი.
ანდერსენის განმარტებით, რა პირობებში ივარჯიშებთ – ეს ვარჯიშების სტილზე და იმაზეა დამოკიდებული, გაქვთ თუ არა რაიმე სახის ტრავმები.
მისი რჩევაა, ავირჩიოთ ვარჯიშის ის პირობები, რომლებიც მეტ მოტივაციას გვაძლევს და ვარჯიშების დაგეგმვის მეტ შესაძლებლობას იძლევა.
ასევე შესაძლებელია, მრავალფეროვნებისთვის, შენობაში და ღია სივრცეში მონაცვლეობით ვირბინოთ.
***
სტატიაზე ყველა საავტორო უფლება დაცულია. მისი სრულად ან ნაწილობრივ გამოქვეყნების შემთხვევაში მის დასაწყისში მიუთითეთ – ” წყარო: www.goodlife.ge ”
