ჯანსაღი ცხოვრების პორტალი
ათწლეულებია, სიარული ფიზიკური აქტივობის ყველაზე მარტივ და ხელმისაწვდომ სახეობად მიიჩნევა და ამაზე აღარავინ დავობს, თუმცა ახლა დისკუსია იმაზე მიმდინარეობს, არის თუ არა დილით სიარული ოქროს სტანდარტი ჯანმრთელობისა და წონის კლებისთვის, თუ კვების შემდეგ სიარული უმჯობესია? ორივე ვარიანტს ჰყავს მომხრეები და მოწინააღმდეგეები, თუმცა საინტერესოა, რას ამბობს მეცნიერება.
მეცნიერთა თქმით კი, დილის სიარული, განსაკუთრებით უზმოზე, ხელს უწყობს ცხიმის დიდი რაოდენობით დაწვას და გულს ენერგიით „მუხტავს“, ააქტიურებს სისხლის მოძრაობას დღის დასაწყისში.
კვლევები ადასტურებს, რომ დილის ვარჯიშების დროს თავის როლს ასრულებს მზის სხივებიც, რომლებიც ცირკადული რითმის დარეგულირებას განაპირობებს. ეს კი, თავის მხრივ, ხელს უწყობს გულის ჯანმრთელობას, ძილისა და ჰორმონალური ბალანსის გაუმჯობესებას.
თუმცა მეცნიერები თანხმდებიან იმაში, რომ მთავარია არა გრაფიკი, არამედ რეგულარული აერობული აქტივობა.
კვების შემდგომი სეირნობა
კვების შემდეგ სიარული ხელს უწყობს საჭმლის მონელებას, ამცირებს სისხლში შაქრის დონეს და ხელს უშლის ცხიმის დაგროვებას, რაც მას წონის დაკლების ეფექტიან მეთოდად აქცევს.
რამდენიმე კვლევა ადასტურებს, რომ კვების შემდეგ 10-15 წუთიანი მსუბუქი სიარულიც კი ამცირებს კვების შემდგომ სისხლში შაქრის მატებას 22%-მდე. ეს განსაკუთრებით სასარგებლოა გულის ჯანმრთელობისთვის, რადგან სისხლში ხანგრძლივად შაქრის მაღალმა დონემ დროთა განმავლობაში შეიძლება სისხლძარღვები დააზიანოს.
ჭამის შემდეგ მოძრაობა ასევე ხელს უწყობს ნაწლავების მუშაობას, ამცირებს დიდი რაოდენობით საკვების მიღების შედეგად გამოწვეულ მოთენთილობას. წონის დაკლებისთვის, კვების შემდგომი სიარული ხელს უწყობს ინსულინის დონის რეგულირებას, რაც თავის მხრივ ეხმარება ცხიმის მეტაბოლიზმს, თუმცა კალორიების წვა თავისთავად ზომიერი რჩება, თუ სიარული არ არის სწრაფი და სტაბილური.
გულის ჯანმრთელობა: გამარჯვება დეტალებშია
დილის სეირნობა შეიძლება შესანიშნავი იყოს გულის ჯანმრთელობისთვის, თუ სწრაფად შესრულდება, რადგან ის გულ-სისხლძარღვთა სისტემას ააქტიურებს, როდესაც სხეული ფხიზლადაა. თუმცა, კვების შემდგომი სეირნობა გულთან დაკავშირებული სხვა რისკებისკენაა მიმართული: ესაა პოსტპრანდიალური ჰიპერგლიკემია (სისხლში შაქრის დონის მატება ჭამის შემდეგ), რაც არტერიების დაზიანების ჩუმი ხელშემწყობი ფაქტორია.
იმ ადამიანებისთვის, ვისაც უკვე აქვს გულ-სისხლძარღვთა დაავადებები, კვების შემდეგ სეირნობის უფრო მოკლე სესიებად დაყოფამ შესაძლოა მთელი დღის განმავლობაში გულის უკეთესი დაცვა უზრუნველყოს, დილის ერთ სესიასთან შედარებით. ეს იმიტომ ხდება, რომ გულის დატვირთვა ხშირად დაკავშირებულია სისხლში შაქრისა და არტერიული წნევის მკვეთრ მატებასთან, რასაც კვების შემდეგ მოძრაობა ასტაბილურებს.
წონის დაკლება: დრო ერთადერთი ფაქტორი არ არის
დილით, უზმოზე სეირნობამ შესაძლოა ცხიმის დაწვის კუთხით მცირე უპირატესობა მოგვცეს, თუმცა წონის მდგრადი კლება დროთა განმავლობაში დამოკიდებულია კალორიების მთლიან დეფიციტსა და ეფექტიან მეტაბოლიზმზე. კვების შემდეგ სეირნობა, განსაკუთრებით ვახშმის შემდეგ, შეიძლება დაგვეხმაროს გვიან ღამით წახემსებაზე უარის თქმაში, დღის „დასრულების სიგნალის“ შექმნით. ეს ფსიქოლოგიური ფაქტორია, რომელიც ძირითადად იგნორირებულია წონის დაკლების რჩევებში.
ცხიმის წვის ყველაზე ეფექტური მიდგომა შესაძლოა, კომბინირების მეთოდი იყოს: სწრაფი დილის სეირნობა თანმიმდევრულობისა და განწყობისთვის, ძირითადი კვების შემდეგ კი მოკლე, მსუბუქი სეირნობა მეტაბოლიზმის მაღალ დონეზე შესანარჩუნებლად და ცხიმის დაგროვების თავიდან ასაცილებლად.
ცხოვრების წესი ყველაზე მნიშვნელოვანია
ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ჭეშმარიტება, რომელზეც მეცნიერები თანხმდებიან: „საუკეთესო“ სეირნობის დრო ის არის, რომელიც ბუნებრივად ჯდება ყოველდღიურ ცხოვრებაში. იდეალურად დროულად შერჩეული დილის სეირნობა უსარგებლოა, თუ მას კვირის ნახევარი გამოტოვებთ. ანალოგიურად, კვების შემდეგ სეირნობა კარგავს თავის მნიშვნელობას, თუ დივანზე სიარულით ჩანაცვლდება.
ისინი, ვისაც დილის სეირნობის სიმშვიდე, გრილი ჰაერი და გონების სიცხადე სიამოვნებთ, ხშირად მას მედიტაციურ და ჩვევად მიიჩნევენ. ისინი, ვინც კვების შემდეგ სეირნობას ანიჭებენ უპირატესობას, მას ოჯახთან ერთად გატარებულ დროს ან საჭმლის მონელების რიტუალს უკავშირებენ, რაც მათ თანაბრად მდგრადს ხდის.
გაფრთხილება: ეს სტატია მხოლოდ საინფორმაციო მიზნებისთვისაა და არ ცვლის სამედიცინო რჩევას. გულის ან მეტაბოლური პრობლემების მქონე ნებისმიერმა ადამიანმა ვარჯიშის რუტინის დაწყებამდე ან შეცვლამდე ჯანდაცვის სპეციალისტს უნდა მიმართოს.
***
სტატიაზე ყველა საავტორო უფლება დაცულია. მისი სრულად ან ნაწილობრივ გამოქვეყნების შემთხვევაში მის დასაწყისში მიუთითეთ – ” წყარო: www.goodlife.ge ”
