ჯანსაღი ცხოვრების პორტალი
ბევრმა ქალმა იცის, რომ განწყობის ცვალებადობა და „ალები“ შესაძლოა მენოპაუზის ეტაპზე გადასვლის სიმპტომები იყოს, რაც ჰორმონების დონების მერყეობითაა გამოწვეული. თუმცა ცოტამ თუ იცის, რომ ესტროგენის დონის ცვალებადობამ შესაძლოა ზიანი მიაყენოს მათ სპორტულ მისწრაფებებს, რადგან მოტივაცია ამ პერიოდში 70%-ით იკლებს.
კოლორადოს უნივერსიტეტის ვებ-გამოცემის მონაცემებით, პერიმენოპაუზამ (გარდამავალი პერიოდი მენოპაუზამდე ) და მენოპაუზამ შესაძლოა, ცხოვრების მჯდომარე წესისადმი მიდრეკილება ჩამოაყალიბოს, რაც ორმაგი დარტყმაა ძვლოვანი და კუნთოვანი მასის დაკარგვასთან ერთად. ამის შესახებ კოლორადოს უნივერსიტეტის მედიცინის პროფესორი ვენდი კორტი საუბრობს და ამბობს, რომ ამ ბილოგიური მიდრეკილების გადაწონვა შესაძლებელია.
მისი თქმით, ის ასეთ მდგომარეობაში მყოფ ქალებს ორ ჭეშმარიტებას უხსნის:
პირველი ისაა, რომ ნებისმიერი ვარჯიში ჯობია არაფრის კეთებას, ამიტომ აქტიურობა უნდა შეინარჩუნონ, იქნება ეს ვარჯიში თუ ბაღში სიარული. მეორე ჭეშმარიტება კი ისაა, რომ დაწყება არასდროს არაა გვიან.
კვლევებმა აჩვენა, რომ როცა საკვერცხეების აქტიურობას ვთრგუნავთ, ქალების აქტიურობის დონეც ეცემა. ხოლო როცა მათ ესტროგენს ვუბრუნებთ, ქალები ფიზიკური აქტივობის უფრო მაღალ დონეს აჩვენებენ. სწორედ ესაა მენოპაუზის დროს წონის სიჭარბის ერთ-ერთი მიზეზი.
ასე რომ, მენოპაუზა და პერიმენოპაუზა ესაა პერიოდები, როდესაც ყურადღება უნდა მივაქციოთ კუნთოვანი მასისა და ფუნქციის თუ გაზრდას არა, შენარჩუნებას მაინც.
კუნთები ძვალზეა მიმაგრებული და თუ ძვლების ჯანმრთელობაზე ზრუნვა გსურთ, კუნთების სიჯანსაღეზე უნდა იზრუნოთ.
ასაკთან ერთად, კუნთოვანი მასის დაკარგვის გამო, ზოგჯერ ქალებს სკამიდან ან იატაკიდან ადგომაც კი უჭირთ. ამიტომ სახლში ვარჯიში, სპორტდარბაზში სიარული ან ჰაერზე სეირნობა მათთვის ძალიან სასარგებლოა, რომ აღარაფერი ვთქვათ სიმძიმეებით ვარჯიშზე.
„არ ვიცი, არსებობს თუ არა ამ საკითხზე ბევრი კვლევა, თუმცა დაკვირვების დონეზე შემიძლია ვთქვა, რომ რაც უფრო დიდები ვხდებით, მით ნაკლებად ვაკეთებთ რაღაცეებს და თუ ვაკეთებთ, ვაკეთებთ ერთი მიმართულებით: დავდივართ ერთი მიმართულებით, უარს ვამბობთ ისეთი რამის კეთებაზე, რაც გვაიძულებს შემოვბრუნდეთ ან ნაბიჯი გვერდით ან უკან გადავდგათ. ასაკთან ერთად ძალიან მნიშვნელოვანია, ჩვენი ქმედებები მრავალფეროვანი იყოს. მოვუწოდებ ადამიანებს, ითამაშონ გოლფი, ჩოგბურთი და ზოგადად, აკეთონ ის, რაც მათ სხვადასხვაგვარად მოძრაობას აიძულებს,“ – ამბობს სპეციალისტი.
ვენდი კორტი ყურადღებას ამახვილებს ვარჯიშების ფსიქიკაზე გავლენის შესახებაც და ამბობს, რომ ფიზიკური აქტივობა ამ კუთხითაც მნიშვნელოვანია. მისი თქმით, ზოგადად, ფიზიკური ვარჯიშები ტვინის ვარჯიშიცაა, რადგან სხეულის აქტივობის დროს ტვინიც „მოქმედებაშია.“
როცა უბრალოდ ზიხართ ან გძინავთ, თქვენს სხეულში მიმდინარეობს პროცესები, რომლებსაც ენერგია სჭირდება. საკვერცხეების ფუნქციის დათრგუნვის პირობებში კი მშვიდ მდგომარეობაში „დამწვარი“ ენერგიის რაოდენობა შემცირებულია დაახლოებით დღეში 50 კალორიით.
თუ ამ პირობებში, თქვენ არანაირი ცვლილება არ შეგიტანიათ თქვენს ქცევაში – არ შეგიმცირებიათ საკვების რაოდენობა, არ გივარჯიშიათ უფრო მეტი, ენერგეტიკული ბალანსის დარღვევა გამოიწვევს ყოველ სამ თვეშ ერთი ფუნტის (დაახლოებით ნახევარი კილო) ცხიმის მომატებას.
ვენდი კორტის თქმით, არიან ქალები, რომლებიც ამ ცვლილებების გარეშეც ინარჩუნებენ წონას მენოპაუზის პერიოდში. თუმცა ის ცვლილებები, რომლებიც ზემოთ აღვწერეთ, სრულიად ლოგიკურია.
დასკვნის სახით სპეციალისტი აცხადებს, რომ არასდროსაა გვიანი ფიზიკური აქტივობის დაწყება და მისი ფორმები თითოეულმა ქალმა თავად უნდა შეარჩიოს – იქნება ეს პირადი მწვრთნელის აყვანა თუ ონლაინ-ვარჯიშები. ყველა ქალმა უნდა მოძებნოს ის აქტივობა, რაც მისთვისაა მისაღები და სასიამოვნო.
ზოგადი რეკომენდაცია კი გულისხმობს კვირაში ჯამში მინიმუმ 150-წუთიან ფიზიკურ აქტივობას კარდიო ან აერობული, ზომიერი ვარჯიშებით.
თუ ვარჯიშის ენერგიული ფორმებით ხართ დაკავებული, 75-წუთიანი აქტივობაც მოგიტანთ სარგებელს. კიდევ ერთი რეკომენდაციაა, კვირაში სულ მცირე ორი დღის განმავლობაში მაინც გააკეთოთ ვარჯიშები წინაღობებით.
* * *
უნდა გაითვალისწინოთ, რომ ქრონიკული დაავადებების ან ჯანმრთელობის სხვა პრობლემების შემთხვევაში, უმჯობესია, კონსულტაციები ექიმთან გაიაროს, რათა ფიზიკური დატვირთვა თქვენი ჯანმრთელობის მდგომარეობის შესაბამისი იყოს.
***
სტატიაზე ყველა საავტორო უფლება დაცულია. მისი სრულად ან ნაწილობრივ გამოქვეყნების შემთხვევაში მის დასაწყისში მიუთითეთ – ” წყარო: www.goodlife.ge ”
